W trudnych czasach gminy podejmują trudne decyzje

Rok 2023 bez funduszu sołeckiego

Ostateczna decyzja w postaci niewyrażenia zgody na wyodrębnienie środków funduszu sołeckiego w budżecie Gminy Międzyrzec Podlaski na rok 2023 zapadła podczas XLI sesji Rady Gminy w dniu 29 marca 2022 r. Z wnioskiem o zawieszenie środków wystąpił sam włodarz, argumentując to rozwiązanie sytuacją związaną z zaplanowanymi i przyjętymi do realizacji na ten i przyszły rok wielomilionowymi zadaniami inwestycyjnymi i potrzebą zapewnienia wkładów własnych.

Tylko w bieżącym roku budżet inwestycyjny gminy sięga 31 mln złotych. Inwestycje drogowe przeznaczone do realizacji ze środków Nowego Ładu na lata 2022/2023 to ok 18 mln złotych - szacowane jesienią na kwotę 14-14,5 mln złotych w unieważnionym już przez gminę przetargu wskazały aż 19-22 mln zł. Trzy wnioski złożone w nowym rozdaniu na następne priorytetowe zadania, w tym również drogowe, to łącznie 17,5 mln złotych. – Koniecznością staje się zapewnienie wkładów własnych w te zadania. Obecne czasy to dla nas niemożliwość określenia do końca przychodów gminy związanych z rewolucją podatkową wprowadzoną w tym roku, która przełoży się na nasze finanse. W trudnych czasach musimy podejmować trudne decyzje, co jest też podyktowane wzrostem cen i niepewnością roku następnego. W budżecie gminy na rok 2022 wydzielony fundusz sołecki to blisko 900.000 zł, a w roku następnym będzie ocierał się o 1 mln złotych. To nie są środki zewnętrzne, tylko wyznaczone z budżetu gminy – przypomniał wójt Krzysztof Adamowicz . – Nikt inny chyba nie zabiegał i nie opowiadał się za funduszem sołeckim tak jak ja. Jestem zwolennikiem tej formy decydowania przez ogół społeczności w wydatkowaniu środków na cele danej miejscowości. Ale też odpowiedzialność nakazuje mi pochylić się nad budżetem i przedłożyć takie rozwiązanie, by mieć pewną poduszkę bezpieczeństwa dla funkcjonowania gminy. Odpowiedzialny za bezpieczeństwo finansowe i realizację zadań inwestycyjnych, bo nigdy budżet gminy nie wynosił 31 mln złotych, stwierdzam, że zasadna jest taka uchwała.

Połączone komisje wydały opinię pozytywną dla przedłożonego Radzie Gminy wniosku włodarza, a w trakcie głosowania uchwałę podjęto jednogłośnie.

Fundusz zostaje, ale wójt zaapelował o rozsądek w wydatkach

Kwestia zawieszenia funduszu sołeckiego została poruszona w tym samym dniu przez włodarza Gminy Drelów, który podczas drelowskiej sesji przybliżył swoje stanowisko w sprawie zasadności wyodrębniania w budżecie środków do dyspozycji sołectw. – Sugerując się naszą sytuacją finansową wywołaną pandemią i drożyzną, ale też wojną, która wpływa na gospodarkę, a przecież gmina nie jest zieloną wyspą i w sposób oczywisty to wszystko na nas wpływa, rozważałem możliwość zawieszenia funduszu sołeckiego na najbliższy rok. Doszliśmy do wniosku, że jednak zostawimy go, choć większość gmin z funduszu zrezygnowała. Zastanawiałem się nad tym rozwiązaniem, by pieniądze pozostały do dyspozycji gminy, a nie były dzielone przez mieszkańców – wyjawił wójt Piotr Kazimierski . – Ale to zawsze były dla mnie środki, które pozostawały w dyspozycji mieszkańców i są one czymś na kształt surogatu niezależności, bo gdy sołectwo ma takie środki to czuje się mocniejsze. Zawsze ta możliwość decydowania samemu o tych 10-40 tysiącach złotych daje złudę niezależności i samowystarczalności, choć oczywiście pieniądze i tak są za małe w stosunku do potrzeb .

Jednak, pomimo stanowiska o zasadności przekazania funduszu sołectwom, wójt wyraził wątpliwość co do trafności wyboru niektórych potrzeb. – Muszę powiedzieć z lekką troską, że czasami te środki w mojej ocenie są troszeczkę zbyt lekko dzielone i wspierane są inwestycje, co do których nie jestem pewien, czy są do końca potrzebne. Prosiłbym więc, zwłaszcza sołtysów, wobec sytuacji, jaką mamy na chwilę obecną, o duży rozsądek w wydawaniu pieniędzy. Zwłaszcza tam, gdzie nie są pilnie potrzebne, gdzie można poczekać. Wiem, że nie można czekać w kwestii remontu dróg i to był argument, który zaważył na mojej decyzji. Bo lwia część środków trafia na drogi i nawet gdybyśmy ten fundusz zawiesili, to i tak z pieniędzy samorządu musielibyśmy to zadanie zasilać. Z niektórych wydatków, lekko zbytkowych, można jednak zrezygnować – apelował Kazimierski.

Jak zaznaczył włodarz, odsetki od kredytów, które zaciągnęła gmina i które muszą zostać spłacone, wzrosły prawie dwukrotnie. Inwestycje, które prowadzi samorząd, również potrzebują znacznego dopływu środków finansowych. - Była taka pokusa, by fundusz sołecki zawiesić na ten rok, by zasilić wkład własny do inwestycji gminnych. Nie wiem, jak zamkniemy ten budżet, na chwilę obecną musimy się mocno zastanowić nad wszelkiego rodzaju oszczędnościami. Ta sytuacja, w której jesteśmy, rzeczywiście się nawarstwiła. Pandemia, utrata naszych dochodów, przesunięcia budżetowe, zmiany podatkowe, to wszystko w sposób bezpośredni przekłada się na sytuację gminy. Dochodzi teraz jeszcze drożyzna, m.in. energia, usługi czy paliwo. Jednak nie będę funduszu sołeckiego zawieszać na rok następny, bo ten oczywiście jest w realizacji – zapewnił.

W roku 2022 sołectwa Gminy Drelów otrzymały do swojej dyspozycji środki funduszu sołeckiego na łączną kwotę 454.911,28 zł, z czego niemal 270 tys. złotych przeznaczono na remont dróg gminnych i poprawę związanej z nimi infrastruktury.