Zastąpienie WIBOR nowym wskaźnikiem WIRON

Czy umowy oparte o WIBOR są legalne?

6 grudnia 2022 roku Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) wydała oświadczenie, w którym odrzuca niektóre wypowiedzi medialne, które kwestionują i podważają wiarygodność WIBOR-u. Zdaniem KNF, WIBOR jest zgodny z wymogami Rozporządzenia (UE) nr 2016/1011 w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych (Rozporządzenie BMR).

W ocenie KNF reforma polskiego wskaźnika nie wynika z nieprawidłowości dotyczących WIBOR, lecz wpisuje się raczej w ogólnoświatowy trend zastępowania dotychczasowych stóp forward (opartych na podawanych przez banki notowaniach co do spodziewanych kosztów pożyczek międzybankowych) stopami backward-looking, które są oparte na rzeczywistych transakcjach (zwanych również stopami wolnymi od ryzyka lub RFR).

Niemniej jednak wielu ekspertów bez wahania twierdzi, że umowy kredytowe oparte na WIBOR są na tyle wadliwe, że kredytobiorcy z pomyślnością mogą osiągnąć unieważnienie wysokiej stawki WIBOR, jednak najbardziej zniechęcająca jest żmudna walka z bankiem i zrozumienie wszystkich aktów prawnych, co zniechęca wielu kredytobiorców.

z ostatniego orzeczenia Sądu Okręgowego w Katowicach wynika, że jeden z kredytobiorców ma płacić ma płacić raty bez WIBOR'u przez cały okres spłaty. Stanowi to ogromną różnicę, ponieważ wcześniej rata wynosiła 6700 złotych, a teraz 1700 złotych, dlatego pozew WIBOR staje się realną opcją dla kredytobiorców znajdujących się w tak niekorzystniej sytuacji. Podobny proceder miał miejsce w sprawie osób mających kredyt we frankach szwajcarskich. Kwestie prawne były niejasne przez wiele lat, zanim zostały skutecznie uregulowane, a banki zaczęły wypłacać należyte odszkodowania.

Jak wpływa WIBOR na ratę kredytu?

Wskaźnik WIBOR jest nieodłącznie związany z wysokością raty w kredycie o zmiennym oprocentowaniu Temat ten nie był często poruszany w mediach, ani przez same instytucje bankowe oferujące kredyty, ponieważ wskaźnik utrzymywał się na stabilnym poziomie i nie wzbudzał kontrowersji. Wszystko zmieniło się z powodu między innymi kryzysu gospodarczego i wysokiej inflacji, co spowodowało gwałtowne zmiany wskaźnika na niekorzyść kredytobiorców.

Zastąpienie WIBOR nowym wskaźnikiem WIRON

Oświadczenie dotyczące tego, że WIBOR zostanie zastąpiony nowym wskaźnikiem wzbudziło wątpliwości, czy zawarte umowy są zgodne z prawem. Premier zapowiedział w 2022 roku, że trwają pracę nad nowym, sprawiedliwym wskaźnikiem. Prace obejmują cztery etapy:

• Faza przygotowawcza - która miała miejsce w 2022 roku,
• Faza wprowadzenia - która jest realizowana w obecnym 2023 roku i polega na udostępnieniu nowych produktów finansowych przez banki partych o WIRON. Banki mogą jednocześnie oferować kredyty oparte o WIBOR. Trwa także kampania informacyjna, aby wiadomość ta dotarła do szerszego grona konsumentów
• Faza wyprowadzania - odbędzie się ona w 2024 roku i jest to czas kiedy banki będą wycofywały ze swojej oferty produkty oparte o WIBOR
• Faza finalizacji - zaplanowana jest na 2025 rok i oznacza całkowite wycofanie wskaźnika WIBOR. Wszystkie dotychczasowe umowy zostaną przekonwertowane